Het opstarten van borstvoeding is zwaar, pittig en pijnlijk. Vooral in de kraamweek en kraamtijd vraagt het veel energie. Je moet bijkomen van de bevalling, je hebt slaaptekort, door de borstvoeding krijg je vaak ook meer naweeën en je krijgt te maken met stuwing en soms ook tepelkloven. Daarnaast heb je een pasgeboren baby en moet je samen leren hoe borstvoeding werkt. Een intensief proces.
Tips tegen tepelkloven en tips voor de start van borstvoeding in deze blog:
- Smeren met goede zalf!
- Moedermelk & drogen
- Kolven om de druk te verminderen
- Aan de lucht laten drogen & theezeefjes
- Genezende pads met gel (wondermiddel!)
- Pads of zoogkompressen vervangen
Nu Sophie geboren is heb ik voor de derde keer deze opstart meegemaakt. En hoewel het niet eens heel lang geleden is dat ik Hugo gevoed heb, deed het weer mínstens net zoveel pijn als de eerste keren. Wel wisten mijn borsten heel snel wat er van hun verwacht werd en begon het heel snel goed te lopen. Bij Hugo liep het ook heel snel en ik heb een sterke toeschietreflex en snel overproductie in het begin waar ik rekening mee moet houden. Daarom moet ik bijvoorbeeld 1 borst per keer voeden en geen toetje aan de andere borst. Ook met kolven moet ik uitkijken, om de productie goed te laten afstemmen met Sophie.
Lees ook: Mijn bevallingsverhaal: ervaring bevalling na keizersnede (VBAC)
Ik heb Emma bijna een jaar borstvoeding gegeven, waarbij we vanaf 6/7 maanden gingen starten met hapjes. Verder volledig borstvoeding en ze was ook flesweigeraar. Maar dat maakte voor ons niet uit. Hugo heb ik meer dan een jaar gevoed, bij hem ben ik gestopt toen ik ongeveer 12 weken zwanger was van Sophie. Ook Hugo heeft volledig borstvoeding gekregen en bij 6 maanden kreeg hij af en toe hapjes bij. Ook bij Hugo hebben we eigenlijk nooit een flesje gegeven en heb ik alle voedingen live gedaan.
Toen Sophie na de geboorte meteen flink aanpapte voelde het als een piranha die met al haar tanden erin beet. Heftig! Oh ja, zo voelde dat in het begin. Door de flinke stuwing en een snel toeschietreflex was het moeilijk voor Sophie om aan te happen en te drinken en ontstonden er behoorlijke tepelkloven. Dat had ik bij Emma & Hugo niet zo erg. Maar men, dat deed zeer zeg. Ik smeerde vanaf het begin al met zalf, maar het hielp niet om het sneller te laten genezen. Ik zag soms best op tegen de voedingen, vooral bij de rechterkant waar het het ergst was. Van de kraamzorg, verloskundige en lactatiekundige kreeg ik verschillende tips om dit aan te pakken. Deze tips wil ik graag delen, want vooral 1 tip werkte als een trein!
Hoewel de start van borstvoeding best pittig is, ook een 3e keer. Is borstvoeding verder echt één van de makkelijkste, mooiste en fijnste dingen. Als je die opstartfase voorbij bent is het zó makkelijk. En heerlijke intieme momenten met je baby. Die ultieme veiligheid, geborgenheid en vertrouwen die je ze kunt bieden tijdens een voeding is echt alles waard. Ik vind het ideaal dat je het altijd bij je hebt, het is altijd perfect van samenstelling en temperatuur en je hoeft alleen maar je baby even aan te leggen. Waar je ook bent. Wanneer ook. Emma heeft in het begin een paar weken gehad dat ze heel veel huilde, ontroostbaar was en heel veel moeite had met prikkels verwerken. Eindeloos lopen en troosten, maar niets werkte. Maar als ik haar aanlegde ontspande ze meteen. Zó fijn om dat gewoon in sommige situaties te kunnen doen, zonder dat je hoeft op te letten dat ze al zoveel cc voeding hebben gehad en eigenlijk niet nog een fles mogen. Soms is aanleggen een hele fijne, veilige optie voor je kindje. Dit moet je natuurlijk niet zomaar elke keer doen, dan verstoor je het voedingsritme en de productie. Maar soms is het heel fijn en nodig. Even compleet tot rust komen bij mama. Na de opstartfase heb je nog een aantal keer pittige momenten: de regeldagen. Je hebt het gevoel dat de borstvoeding ongeveer gestopt is en dat je echt niet meer genoeg hebt voor je baby. Heel normaal en natuurlijk. Het voelt wel heel naar, je wordt er onzeker van. Maar door je baby veel aan te leggen komt het binnen 1-2 dagen weer goed en is alles weer perfect afgestemd.
Lees ook: Je baby dragen: waarmee dan?
Nou, nu door naar de tips, haha! Het begint natuurlijk met het voorkomen van de tepelkloven. Je baby moet goed aangelegd worden en als het probleem daar zit is het verstandig om een lactatiekundige in te schakelen. Het aanleggen is heel belangrijk en soms best lastig. Een goede drinktechniek is de basis van alles. Maar in het begin moeten je tepels wennen, je baby moet leren aanhappen en je hebt te maken met stuwing wat het niet makkelijker maakt.
Tips om tepelkloven te voorkomen, te beperken en te laten genezen.
Tip 1: Smeren met een goede zalf!
Vanaf het eerste voedingsmoment is het verstandig om na elke voeding te smeren met een fijne zalf. Ik gebruik deze Medela zalf, dit is echt perfect! Je hoeft de zalf ook niet te verwijderen voor je baby weer kan drinken. Een hele fijne zalf in gebruik en werkt echt goed. De zalf kan wel een beetje hard zijn als het koud is, je kunt of de tube eerst even een beetje warm maken in je handen of de zalf even warm en soepel wrijven tussen je vingertoppen voor je het opsmeert. De zalf kun je uit voorzorg smeren en wanneer het wat gevoelige wordt. Ook bij kleine kloofjes is het een hele goede zalf.
Tip 2: Moedermelk & drogen
Moedermelk is echt wonderspul! Na iedere voeding kun je het beste meteen even een klein beetje melk uit je borst ‘knijpen’ zodat er een klein beetje nog uit de tepel komt en smeer dit meteen over je hele tepel heen. Laat vervolgens je tepels goed drogen aan de lucht, voor je je shirt weer aan doet.
Tip 3: Kolven om de druk te verminderen
Vooral in het begin moeten je borsten nog heel erg wennen en het aanbod afstemmen aan de vraag. Je kunt soms hele ‘volle’ en harde borsten hebben. Dan kan het helpen om even heel kort de eerste druk weg te kolven. Dit kun je met je hand doen, maar ook met een kolf apparaat. Let wel op dat je niet teveel kolft en dit ook niet te vaak doet, dan stimuleer je juist de productie en hou je het ‘probleem’ in stand. Kolf alleen de eerste druk vlak voor de voeding weg. Leg daarna je baby meteen aan, maar dan kan de baby waarschijnlijk iets beter aanhappen.
Tip 4: Aan de lucht laten drogen & genezen met theezeefjes
Als je eenmaal (flinke) tepelkloven hebt kun je dit het beste aan de lucht laten drogen en genezen. Net als met gewone wondjes. Maar dat wil natuurlijk niet, je kunt niet altijd met blote borsten rondlopen. Om je tepels iets meer lucht en ruimte te geven kun je er van die theezeefjes overheen doen en vervolgens je shirt erover doen. Door de theezeefjes raakt je tepel niets (geen stof) en dat kan ook best fijn zijn bij tepelkloven. Het klinkt misschien een beetje raar, maar het kan wel fijn zijn.
Tip 5: Genezende pads met gel (wonderlijke tip!)
Dit is de aller-aller-allerbeste tip voor als je écht pijnlijke tepelkloven hebt en het met zalf niet beter lijkt te worden. Met deze genezende gel pads verdwenen de tepelkloven als sneeuw voor de zon! Je laat de pads een half uur tot een uur op je tepel. Het werkt ook direct verkoelend. Binnen een paar dagen was het bij mij volledig genezen, terwijl ik al van alles geprobeerd had met zalf etc. Deze gel pads werken echt fantastisch. Ook kan je baby gewoon drinken na zo’n pad en hoef je de gel niet te verwijderen voor ze gaan drinken. Echt een aanrader bij tepelkloven!
Tip 6: Pads of zoogkompressen vervangen
Nog een tip die eigenlijk vrij logisch is, maar waar je misschien niet altijd aan denkt in de kraamperiode. Vervang de kompressen heel regelmatig. Vochtige zoog kompressen werkt de genezing en gezondheid van je tepels tegen. Hou je pads dus schoon en droog. En vervang ze minimaal elke voeding. Ik gebruik altijd deze zoogkompressen, van de Kruidvat.
